เครื่องฟอกอากาศคืออะไร? ต่างจากพัดลมยังไง
“เครื่องฟอกอากาศคืออะไร?” ในยุคที่คุณภาพอากาศกลายเป็นปัญหาสำคัญ โดยเฉพาะฝุ่น PM 2.5 และเชื้อโรคที่ล่องลอยอยู่ในอากาศ เครื่องฟอกอากาศจึงกลายเป็นอุปกรณ์ที่หลายบ้านต้องมี เพื่อกรองอากาศให้สะอาดและปลอดภัยจากมลพิษต่าง ๆ
เมื่อเทียบกับพัดลมธรรมดา เครื่องฟอกอากาศจะมีคุณสมบัติพิเศษในการทำให้บริสุทธิ์และปลอดภัยจากมลพิษในอากาศ ซึ่งแตกต่างจากพัดลมที่เพียงแค่ช่วยหมุนเวียนอากาศให้เย็นลงเท่านั้น ทำให้เครื่องฟอกอากาศกลายเป็นสิ่งจำเป็นในบ้านทุกหลังที่ใส่ใจสุขภาพและคุณภาพชีวิต
เราจะพาคุณไปรู้จักเครื่องฟอกอากาศให้ละเอียดขึ้น พร้อมแนะนำรุ่นที่ตอบโจทย์ทั้งคุณภาพและราคาน่าใช้จากแบรนด์ Mazama ที่เหมาะสมกับทุกบ้าน
เครื่องฟอกอากาศคืออะไร?
เครื่องฟอกอากาศคืออะไร? คำถามนี้มักเกิดขึ้นเมื่อคุณเริ่มให้ความสำคัญกับสุขภาพในยุคที่อากาศภายนอกเต็มไปด้วยฝุ่น PM 2.5 เชื้อโรค และสารมลพิษต่าง ๆ เครื่องฟอกอากาศ คือ เครื่องฟอกอากาศมีบทบาทสำคัญต่อคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะผู้ที่เป็นภูมิแพ้ เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคทางเดินหายใจ ซึ่งไวต่อมลภาวะในอากาศ แม้แต่ในบ้านที่เราคิดว่าสะอาดแล้ว อาจยังมีฝุ่น ละอองเกสร ขนสัตว์ หรือเชื้อราแอบแฝงอยู่ในอากาศ เครื่องฟอกอากาศจึงเข้ามาช่วยลดปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัจจุบันเครื่องฟอกอากาศไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในบ้านหรือสำนักงานเท่านั้น แต่ยังเริ่มถูกใช้งานในโรงพยาบาล โรงเรียน ร้านอาหาร และยานพาหนะต่าง ๆ เพื่อยกระดับสุขอนามัยในพื้นที่สาธารณะ และยิ่งในยุคที่มีการระบาดของโรคติดต่อทางอากาศ เช่น โควิด-19 ความต้องการเครื่องฟอกอากาศยิ่งเพิ่มขึ้น เพราะช่วยกรองเชื้อโรคและไวรัสที่ลอยอยู่ในอากาศได้ดีกว่าอุปกรณ์ทั่วไป
ประเภทของแผ่นกรองในเครื่องฟอกอากาศ
เครื่องฟอกอากาศ จะทำงานได้ดีแค่ไหน สิ่งที่สำคัญไม่แพ้ตัวเครื่องก็คือ ระบบแผ่นกรองภายใน เพราะหน้าที่หลักของเครื่องฟอกอากาศคือการดักจับและกรองมลพิษในอากาศให้สะอาด ก่อนปล่อยกลับมาให้เราหายใจได้อย่างปลอดภัย โดยทั่วไปเครื่องฟอกอากาศในปัจจุบันจะไม่ได้ใช้เพียงแค่แผ่นกรองชั้นเดียว แต่จะรวมแผ่นกรองหลายประเภทไว้ในเครื่องเดียว เพื่อให้รองรับมลภาวะทางอากาศที่หลากหลายมากขึ้น
แผ่นกรองแต่ละประเภทมีคุณสมบัติเฉพาะในการจัดการกับมลพิษต่างชนิด เช่น ฝุ่นขนาดใหญ่ ฝุ่นจิ๋วระดับ PM 2.5 สารเคมี กลิ่นไม่พึงประสงค์ รวมถึงแบคทีเรียและไวรัส ดังนั้น คุณควรเข้าใจว่าเครื่องฟอกอากาศไม่ได้มีดีแค่ฟังก์ชันเยอะ แต่ต้องมีแผ่นกรองที่ตอบโจทย์ปัญหาอากาศในชีวิตประจำวันของตนเองด้วย
โดยทั่วไปสามารถแบ่งประเภทของแผ่นกรองได้ 8 ประเภทหลัก ดังนี้:
- Cold Catalyst Filter
- ดูดซับสารเคมีระเหย (VOCs) ที่มักพบในอากาศจากเฟอร์นิเจอร์ สีทาบ้าน หรือควันต่าง ๆ
- เหมาะสำหรับบ้านใหม่หรือห้องที่มีการใช้งานวัสดุก่อสร้าง
- Active Filter
- ดูดซับกลิ่นไม่พึงประสงค์ เช่น กลิ่นอาหาร กลิ่นสัตว์เลี้ยง และควันบุหรี่
- ช่วยให้อากาศสดชื่นมากขึ้น
- Antibacterial Filter
- ลดปริมาณแบคทีเรียที่อาจเป็นอันตรายในอากาศ
- เสริมการป้องกันโดยเฉพาะในช่วงที่มีโรคระบาด
- HEPA H13 Filter
- กรองฝุ่นขนาดเล็กระดับ PM 0.1 ถึง PM 2.5 ได้มากถึง 99.97%
- เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นภูมิแพ้หรือโรคทางเดินหายใจ
- Nano-Silver Antibacterial Filter
- ใช้คุณสมบัติของอนุภาคนาโนเงินในการยับยั้งแบคทีเรีย
- เสริมความปลอดภัยทางชีวภาพในอากาศ
- Pre-Filter
- กรองฝุ่นขนาดใหญ่ ขนสัตว์ เส้นผม และสิ่งสกปรกเบื้องต้น
- ช่วยยืดอายุการใช้งานของแผ่นกรองอื่น ๆ
- Activated Carbon Filter
- ดูดซับกลิ่นไม่พึงประสงค์ เช่น กลิ่นบุหรี่ กลิ่นอาหาร และก๊าซพิษ
- ลดกลิ่นอับและสร้างความรู้สึกสดชื่น
- Anti-bacteria Cloth
- เส้นใยผ้าพิเศษสำหรับดูดซับสารเคมีระเหย
- ป้องกันการสะสมของเชื้อจุลินทรีย์ในระบบกรอง
เครื่องฟอกอากาศต่างจากพัดลมยังไง?
หลายคนอาจสงสัยว่า เครื่องฟอกอากาศต่างจากพัดลมยังไง? เพราะรูปร่างภายนอกของเครื่องฟอกอากาศบางรุ่นอาจคล้ายพัดลม จนทำให้เข้าใจผิดว่าแค่มีลมพัดให้เย็นก็เพียงพอแล้ว แต่ในความจริง พัดลมกับเครื่องฟอกอากาศทำหน้าที่ต่างกันโดยสิ้นเชิง
พัดลมทำหน้าที่หลักคือ “หมุนเวียนอากาศ” หรือ “สร้างลมเย็น” โดยไม่สามารถกรองสิ่งสกปรกหรือมลภาวะใด ๆ ในอากาศได้ ส่วนเครื่องฟอกอากาศถูกออกแบบมาเพื่อ “ทำความสะอาดอากาศ” โดยใช้ระบบกรองที่ซับซ้อน ช่วยดักจับฝุ่น PM 2.5 สารก่อภูมิแพ้ กลิ่นไม่พึงประสงค์ ไปจนถึงเชื้อแบคทีเรียและไวรัส (ในบางรุ่น) ทำให้เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ มีเด็กเล็ก หรือผู้สูงอายุอยู่ในบ้าน
ตารางเปรียบเทียบความแตกต่างของพัดลมและเครื่องฟอกอากาศ
ทำไมเครื่องฟอกอากาศถึงจำเป็นในยุค PM 2.5 ?
ในยุคที่เราต้องเผชิญทั้งฝุ่น PM 2.5 และ เชื้อโรคในอากาศที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า การมีเครื่องฟอกอากาศไว้ในบ้านไม่ใช่เรื่องสิ้นเปลืองอีกต่อไป แต่กลายเป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นต่อการดูแลสุขภาพของทุกคนในครอบครัว
ปัญหา PM 2.5 ฝุ่นจิ๋วที่มองไม่เห็นแต่ทำร้ายร่างกาย
ประเทศไทย โดยเฉพาะในเมืองใหญ่และภาคเหนือ ต้องเผชิญกับปัญหาฝุ่น PM 2.5 เป็นประจำแทบทุกปี โดยฝุ่น PM 2.5 คือฝุ่นขนาดเล็กกว่าเส้นผมมนุษย์ถึง 20 เท่า สามารถแทรกซึมเข้าสู่ถุงลมปอดและเข้าสู่กระแสเลือดได้โดยตรง ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคเรื้อรังต่าง ๆ เช่น
- โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง
- โรคหอบหืด และหลอดลมอักเสบ
- ภูมิแพ้จากฝุ่นและสารก่อภูมิแพ้ในอากาศ
- ความเสี่ยงโรคหัวใจ และมะเร็งปอดในระยะยาว
การสวมหน้ากากอนามัยช่วยได้ในระดับหนึ่งเมื่ออยู่นอกบ้าน แต่เมื่อต้องอยู่ในบ้านของเราเองก็ไม่สามารถรอดพ้นจากฝุ่นเหล่านี้ได้ จึงจำเป็นต้องมีอุปกรณ์ที่ป้องกันอย่างต่อเนื่อง และไม่รบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน นี่คือเหตุผลว่าทำไมเครื่องฟอกอากาศจึงเป็นตัวช่วยที่คุ้มค่าสำหรับการใช้ชีวิตในระยะยาว
เชื้อโรคในอากาศ ภัยเงียบหลังยุคโควิด-19
หลังจากการระบาดของโควิด-19 ผู้คนเริ่มตระหนักถึงการป้องกันเชื้อโรคในอากาศมากขึ้น เพราะเชื้อไวรัสและแบคทีเรียสามารถลอยอยู่ในละอองฝอยหรือฝุ่นในอากาศที่เราหายใจเข้าไปโดยไม่รู้ตัว เครื่องฟอกอากาศจึงกลายเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยเสริมการป้องกันอีกชั้น เพื่อความปลอดภัยในบ้านและที่ทำงาน
ใครบ้างที่ควรมีเครื่องฟอกอากาศติดบ้าน?
แม้ว่าเครื่องฟอกอากาศจะเหมาะกับทุกครัวเรือน แต่สำหรับบางคน “เครื่องฟอกอากาศ” ไม่ใช่แค่ตัวเลือกเสริม แต่กลายเป็นสิ่งจำเป็นที่ควรมีติดบ้านเพื่อดูแลสุขภาพในระยะยาว โดยเฉพาะกลุ่มที่ไวต่ออากาศหรืออยู่ในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง ดังนี้
- ผู้ที่เป็นภูมิแพ้หรือมีโรคระบบทางเดินหายใจ
ผู้ที่ผ่วยเป็นภูมิแพ้หรือมีโรคทางระบบทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืด ไซนัสอักเสบ หรือโรคถุงลมโป่งพอง กลุ่มนี้ไวต่อฝุ่นละออง PM 2.5 และสารก่อภูมิแพ้ เครื่องฟอกอากาศที่มีแผ่นกรอง HEPA และแผ่นกรองเฉพาะทาง สามารถช่วยกรองอากาศสะอาด ลดความเสี่ยงต่อสิ่งไม่พึงประสงค์ต่อร่างกายได้
- บ้านที่มีเด็กเล็กหรือผู้สูงอายุ
เด็กและผู้สูงอายุมีภูมิคุ้มกันที่ยังไม่สมบูรณ์หรืออ่อนแอกว่าคนทั่วไป จึงเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยจากฝุ่นและเชื้อโรคในอากาศได้ง่าย การใช้เครื่องฟอกอากาศจะช่วยให้มีอากาศสะอาดไหลเวียนภายในบ้าน และลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อ
- บ้านที่มีสัตว์เลี้ยง
ขนสัตว์และรังแคจากสัตว์เลี้ยงสามารถลอยในอากาศและกระตุ้นอาการแพ้ในบางคนได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการจาม คันตา หรือแน่นจมูกบ่อย ๆ การใช้เครื่องฟอกอากาศจะช่วยดักจับขนสัตว์และกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้อย่างมีประสิทธิภาพเช่นกัน
- บ้านหรือคอนโดที่อยู่ใกล้ถนนใหญ่ โรงงาน หรือแหล่งก่อสร้าง
มลพิษทางอากาศจากควันรถ ฝุ่นจากงานก่อสร้าง หรือสารเคมีจากโรงงานล้วนเป็นภัยเงียบ เครื่องฟอกอากาศที่มีแผ่นกรอง Active Fliter หรือ HEPA H13 จะช่วยดูดซับกลิ่น สารระเหย และฝุ่นจิ๋วได้เป็นอย่างดี
- ห้องที่อากาศถ่ายเทไม่สะดวก
ภายในห้องนอน ห้องทำงาน หรือคอนโดที่เปิดแอร์ตลอดเวลา ล้วนเป็นพื้นที่ปิด หากถ่ายเทอากาศไม่ดีอาจทำให้สารก่อภูมิแพ้ เชื้อโรค และกลิ่นอับสะสมอยู่ในห้อง เครื่องฟอกอากาศจะช่วยหมุนเวียนและกรองอากาศให้สะอาดอยู่เสมอ
จะเลือกซื้อเครื่องฟอกอากาศต้องดูอะไรบ้าง?
การเลือกซื้อเครื่องฟอกอากาศไม่ควรดูแค่ “ราคา” หรือ “ความสวยงาม” เท่านั้น แต่ควรพิจารณาองค์ประกอบหลายด้านให้เหมาะกับการใช้งานจริง เพื่อให้ได้เครื่องที่มีประสิทธิภาพ คุ้มค่า และตอบโจทย์สุขภาพของคนในบ้านมากที่สุด โดยมีหลักเกณฑ์สำคัญที่ควรพิจารณา ดังนี้
- เลือกตามพื้นที่ใช้งานจริง
ก่อนซื้อควรเช็กว่าเครื่องฟอกอากาศรุ่นที่สนใจรองรับพื้นที่ได้กี่ตารางเมตร เช่น
- ห้องนอนขนาดเล็ก 15–25 ตร.ม.
- ห้องนั่งเล่นหรือห้องทำงานขนาดกลาง 25–40 ตร.ม.
- พื้นที่กว้างหรือโถงบ้าน 40 ตร.ม. ขึ้นไป
หากเลือกเครื่องที่เล็กเกินไป จะฟอกอากาศได้ไม่ทั่วถึง แต่ถ้าเครื่องใหญ่เกินความจำเป็น อาจเปลืองไฟและเปลืองพื้นที่จัดวางภายในที่อยู่อาศัยได้
- ประเภทของแผ่นกรอง ยิ่งครบ ยิ่งป้องกันได้ดี
เครื่องฟอกอากาศที่ดีควรมีแผ่นกรองหลายชั้น โดยเฉพาะ
- Pre-Filter: ดักจับฝุ่นใหญ่ เส้นผม ขนสัตว์
- HEPA Filter (H13 ขึ้นไป): กรองฝุ่น PM 2.5 และอนุภาคขนาดเล็กมาก
- Activated Carbon Filter: ดูดซับกลิ่น ควัน และสารเคมีระเหย
- Antibacterial Filter: เพิ่มการกรองเชื้อโรคและสารระเหยอันตราย
การมีแผ่นกรองที่หลากหลายจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการฟอกอากาศ และรองรับปัญหาอากาศได้รอบด้านตามความต้องการมากขึ้น
- มีระบบฆ่าเชื้อโรค เสริมการป้องกันแบบล้ำลึก
เครื่องฟอกอากาศบางรุ่นมีฟังก์ชันเสริม เช่น
- UVC Light: ฆ่าเชื้อโรคในอากาศด้วยแสงอัลตราไวโอเลต
- Ionizer (เครื่องปล่อยประจุไอออน): ช่วยจับฝุ่นและเชื้อโรคให้ตกลงพื้น
ฟีเจอร์เหล่านี้มีประโยชน์มากโดยเฉพาะในบ้านที่มีเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้มีภูมิคุ้มกันต่ำ
- ไม่มีเสียงรบกวนขณะทำงาน ยิ่งเงียบ ยิ่งนอนหลับสบาย
ถ้าคุณต้องเปิดเครื่องฟอกอากาศขณะนอนหลับหรือทำงาน ควรดูค่าระดับเสียง (Noise level) ที่ระบุไว้ในสเปกเครื่อง เช่น ไม่เกิน 30 เดซิเบลจะถือว่าเงียบ และมีโหมดเงียบหรือโหมดกลางคืน (Sleep Mode) ให้เลือกใช้งาน
- เช็กค่าใช้จ่ายระยะยาว อย่าดูแค่ราคาเครื่อง
เครื่องฟอกอากาศบางรุ่นราคาถูกตอนซื้อ แต่มีค่าเปลี่ยนแผ่นกรองที่สูง หรืออายุการใช้งานแผ่นกรองสั้น ทำให้สิ้นเปลืองในระยะยาว ควรเปรียบเทียบเรื่องเหล่านี้ก่อนตัดสินใจ เช่น
- ราคาแผ่นกรองเปลี่ยนแต่ละครั้ง
- อายุการใช้งาน (โดยเฉลี่ย 6 เดือน – 1 ปี)
- มีไฟเตือนเปลี่ยนแผ่นกรองอัตโนมัติหรือไม่
- ดีไซน์และขนาดเครื่อง ใช้งานง่าย เหมาะกับพื้นที่
เรื่องนี้หลายคนมองข้าม แต่สำคัญมากเพราะหากเครื่องใหญ่เทอะทะ วางไม่ลง หรือรบกวนการตกแต่งบ้าน อาจทำให้คุณไม่อยากใช้งาน ควรเลือกเครื่องที่ขนาดพอดีกับพื้นที่วางจริง มีล้อเลื่อนหรือหูหิ้ว (หากต้องเคลื่อนย้ายบ่อย) และดีไซน์เรียบง่าย เข้ากับสไตล์บ้าน
เครื่องฟอกอากาศ คืออุปกรณ์ที่ถูกออกแบบมาเพื่อกรองอากาศให้สะอาด ปราศจากฝุ่นละออง กลิ่นไม่พึงประสงค์ สารเคมีระเหย และเชื้อโรคต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นไวรัส แบคทีเรีย หรือสารก่อภูมิแพ้ ด้วยระบบกรองหลายชั้นที่ทำงานร่วมกัน เช่น HEPA Filter, Activated Carbon Filter และตัวกรองเฉพาะทางอื่น ๆ ทำให้เครื่องฟอกอากาศมีความสามารถในการจัดการกับปัญหาอากาศที่พัดลมธรรมดาไม่สามารถทำได้ แม้จะมีหน้าตาคล้ายกัน แต่จุดประสงค์การใช้งานต่างกันโดยสิ้นเชิง พัดลมแค่ช่วยให้อากาศเคลื่อนไหว รู้สึกเย็นขึ้น แต่ไม่ได้ช่วยทำให้อากาศสะอาดขึ้นแต่อย่างใด
เมื่อเข้าสู่ยุคที่เราต้องอยู่ร่วมกับฝุ่น PM 2.5 แทบตลอดทั้งปี โดยเฉพาะในเขตเมืองใหญ่หรือพื้นที่ที่การถ่ายเทอากาศไม่ดี การมีเครื่องฟอกอากาศในบ้านจึงกลายเป็นเรื่องจำเป็น ไม่ใช่ของฟุ่มเฟือยอีกต่อไป ยิ่งถ้าคุณมีเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หรือสมาชิกในครอบครัวที่เป็นภูมิแพ้หรือโรคทางเดินหายใจ เครื่องฟอกอากาศจะช่วยลดความเสี่ยงด้านสุขภาพได้อย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนี้ยังเหมาะกับคนที่ต้องการสร้างบรรยากาศในบ้านให้รู้สึกปลอดภัย สะอาด และน่าอยู่มากขึ้น
หากคุณกำลังมองหาเครื่องฟอกอากาศที่ตอบโจทย์ทั้งด้านประสิทธิภาพ ความคุ้มค่า และดีไซน์ที่เหมาะกับทุกพื้นที่ Mazuma ผู้เชี่ยวชาญด้านผลิตภัณฑ์เพื่อคุณภาพชีวิต คืออีกหนึ่งทางเลือกสำหรับผู้ที่สนใจเครื่องกรองอากาศเพื่อคุณภาพชีวิต ด้วยการออกแบบที่ทันสมัย ใช้งานง่าย และระบบกรองที่ครอบคลุมทั้งฝุ่น กลิ่น และเชื้อโรค ทำให้คุณมั่นใจได้ว่าอากาศที่หายใจเข้าไปในแต่ละวันนั้นปลอดภัยสำหรับทุกคนในครอบครัว